Kỹ Thuật Sơn Pu Trên Đồ Gỗ Chuyên Nghiệp
Sơn Pu cho các món đồ gỗ là công đoạn cuối cùng và bắt buộc đối với các sản phẩm nội thất để bảo vệ tính bền cho sản phẩm. Khi nhìn vào các món đồ nội thất hoàn thiện, chúng ta sẽ thấy có một lớp bóng trên bề mặt gỗ rất mượt mà, bắt mắt, đó chính là lớp phủ PU. Vậy, sơn PU là gì, kỹ thuật sơn PU trên đồ gỗ chuyên nghiệp ra sao? Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây.
1. Sơn PU là gì?
Sơn PU là tên gọi viết tắt của Polyurethane, một loại polymer có khá nhiều ứng dụng trong đời sống. Đây là kỹ thuật xuất hiện thời gian gần đây, thay thế dần cho cách đánh bóng vecni đồ gỗ lúc trước.
Nói một cách đơn giản dễ hiểu, sơn PU là loại sơn để bảo vệ, đánh bóng, tạo màu cho gỗ tự nhiên, gỗ công nghiệp một cách đẹp và mịn nhất. Chúng có hai dạng tồn tại chính là: dạng cứng và dạng bọt. Thành phần của sơn cũng chỉ chứa 3 loại thành phần chính:
+ Sơn lót: nhằm làm phẳng bề mặt, che khuất các khuyết điểm để sơn đẹp hơn.
+ Sơn màu: tùy vào nhu cầu của khách hàng. Đa số sơn PU cho đầu gỗ có pha màu dù ít hay nhiều để tạo độ đẹp cho sản phẩm.
+ Sơn bóng: đây là cách pha sơn nhằm tạo độ bóng cho bề mặt, cho cả quá trình sơn PU của sản phẩm. Chúng giúp làm bóng gỗ, không thấm nước và dễ lau chùi hơn.
Một số loại sơn PU có thể biết đến phổ biến như: sơn 1K, sơn Vinyl, sơn giả gỗ, ….
2. Cách pha chế sơn PU chuẩn
Để sơn đạt được những đặc điểm nổi bật trên sản phẩm thì phụ thuộc hoàn toàn vào cách pha màu sơn và quy trình sơn của thợ. Sau khi đã hiểu rõ về các thành phần của sơn, bạn có thể tiến hành pha chế theo các bước sau:
Bước 1: pha sơn lót
Bạn nên tuân thủ theo tỷ lệ pha chế: 2 lót + 1 cứng + 3 xăng để pha sơn lót thành công.
Bước 2: pha sơn màu
Tỷ lệ pha sơn màu là: 1 cứng + 5 xăng + tinh màu (gia giảm tinh màu cho phù hợp).
Bước 3: pha sơn bóng
Bạn nên pha sơn bóng theo tỷ lệ: 2 bóng + 1 cứng + xăng (gia giảm cho phù hợp).
Bằng việc tuân thủ theo tỷ lệ pha chế như này, bạn hoàn toàn có thể yên tâm khi thực hiện công đoạn sơn phết tiếp theo, đảm bảo độ bóng đẹp và bền cho sản phẩm gỗ tự nhiên.
3. Kỹ thuật sơn PU trên đồ gỗ chuyên nghiệp
Một tác phẩm đồ gỗ ra đời có đảm bảo độ bền đẹp hay thu hút thị hiếu hay không còn phụ thuộc vào kỹ thuật sơn. Quy trình sơn khá đơn giản, chỉ cần áp dụng 6 bước dưới đây là bạn đã thực hiện đúng kỹ thuật sơn PU trên đồ gỗ chuyên nghiệp.
Bước 1: Chà nhám và xử lý bề mặt
Sau khi chà nhám đạt yêu cầu bằng giấy nhám P240, tùy theo mẫu màu sơn yêu cầu để nguyên thớ gỗ hay sơn bóng mà quyết định bả bột hay không bả bột. Tuy nhiên phần lớn đối với hệ sơn PU đều sử dụng mẫu sơn bóng bề mặt. Khi thực hiện bả bột, cũng cần chú ý trên mẫu sơn có yêu cầu thể hiện các đường vân gỗ hay không? Nếu có thì bột bả phải là bột màu (thông thường bột đen hoặc nâu). Việc thực hiện bước bả bột này là cần thiết nhằm lấp đầy các tim gỗ cũng như các khuyết tật nhở trên bề mặt. Nếu không thực hiện bước này sẽ tốn rất nhiều công sức và nguyên liệu để trám các khe hở này sau khi sơn.
Bước 2: Sơn lót lần 1
Đây là lớp sơn không màu, thông thường được pha theo tỷ lệ 2 : 1 : 3 (2 lót với 1 cứng, 3 xăng) đã nêu ở trên. Tỷ lệ này cũng có thể gia, giảm hoặc thêm các chất phụ gia khác nhằm điều chỉnh tốc độ bay hơi của sơn. Trong điều kiện thời tiết nóng, việc bốc hơi nhanh sẽ làm cho bề mặt sơn bị nổi tim hoặc tệ hơn là nổi bọt khí, sẽ mất nhiều công sức để sữa chữa. Ở bước này đã lấp gần đầy các tim gỗ. Nếu làm tốt, với các loại tim gỗ nhỏ và đã thực hiện tốt bước bã bột trước đây, thì có thể chỉ cần một bước sơn lót để giảm chi phí, nguyên liệu và nhân công cho cả khâu sơn PU của bạn. Sơn đều tay lên bề mặt gỗ.
Bước 3: Chà nhám và phun lót lần 2
Chúng ta tiếp tục xả nhám P320, các thợ sơn cho rằng việc sơn lót lần 2 là không cần thiết. Tuy nhiên, sơn lót lần 2 nhằm tăng độ mịn cho bề mặt gỗ giúp sơn màu đẹp hơn, bề mặt căng mịn hơn. Không nên tiết kiệm sơn mà bỏ qua bước này vì có thể dẫn đến tuổi thọ sơn của sản phẩm thường chỉ vài năm thậm chí thấp hơn. Để có 1 quá trình sơn PU đồ gỗ đẹp bạn nên thực hiện tuần tự các bước này, về chất liệu bạn vẫn sử dụng theo đúng tỷ lệ đã pha ở bước 2. Thời gian chờ khô là 25 - 30 phút.
Bước 4: Phun màu
Sơn màu nên thực hiện làm 2 lần. Lần đầu bạn chỉ sơn khoảng 90% mẫu màu yêu cầu sau đó bạn đợi 1 lúc và tiến hành sơn màu lần 2 lên bề mặt gỗ, hoàn thiện 100% mẫu màu yêu cầu. Lần sơn này người thợ sơn sẽ sơn đậm hơn các chỗ còn thiếu màu. Ở bước này cần bố trí thợ sơn có kinh nghiệm để thực hiện. Việc sơn màu là bước quan trọng quyết định toàn bộ khâu sơn PU đồ gỗ do đó bạn cần có phòng kín tránh bụi, luồng gió lưu thông đủ.
Bước 5: Phun bóng bề mặt
Sau khi đợi lớp sơn màu khô ta tiến hành sơn bóng bề mặt. Nhiều thợ sơn kỹ thì họ sơn thêm 1 lần lót nữa để bảo vệ bề mặt sơn, nhưng theo cách pha của chúng tôi trong lúc pha sơn màu đã cho lót vào rồi nên không cần. Và ta chuyển ngay qua công đoạn sơn bóng. Có nhiều chất liệu bóng như mờ 10%, 20%, 50%, 70% và 100%. Tỷ lệ pha như đã nêu ở trên, lớp sơn này có tác dụng làm căng và bóng bề mặt thành phẩm giúp tăng giá trị sản phẩm đồ gỗ. Việc phun bóng tiến hành ở nơi không có bụi bẩn. Cơ bản đã hoàn tất công đoạn sơn PU đồ gỗ.
Bước 6: Bảo quản và đóng gói
Việc bảo quản và đóng gói khá quan trọng, bạn sơn xong cần có 1 khu vực để sản phẩm chờ khô nhằm tránh bụi bặm và bụi sơn bám vào ảnh hưởng rất lớn đến độ thẩm mỹ của thành phẩm sau này. Thời gian chờ khô hoàn toàn thường là 12 đến 16 tiếng cho cả quá trình sơn PU. Khi màng sơn có xu hướng ổn định nhưng chưa khô hoàn toàn, tổng lượng bay hơi của dung môi chiếm khoảng 75 - 90%. Nếu làm giảm tốc độ bay hơi ở giai đoạn này, làm tăng khả năng chống biến trắng và tăng độ bóng bề mặt. Khi màng sơn đã khô hoàn toàn, sự bay hơi cuối cùng chiếm khoảng 10%.
Tóm lại, sơn PU là một loại nguyên liệu và là công đoạn cực quan trọng mà bạn không thể bỏ qua trong gia công nội thất đồ gỗ. Chính nó là yếu tố giúp tăng giá trị của món đồ gỗ lên cao và tăng độ bền, độ bảo quản tốt cho sản phẩm. Bằng việc áp dụng cách pha chế và kỹ thuật sơn PU trên đồ gỗ chuyên nghiệp mà bài viết hướng dẫn, hi vọng sẽ giúp các bác thợ mộc lẫn những tín đồ chơi gỗ có thể gia công, bảo quản tốt những sản phẩm nội thất gỗ tự nhiên trong sản xuất và sử dụng.